Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «خبرگزاری برنا»
2024-04-27@07:43:44 GMT

آداب و رسوم ماه رمضان در خراسان رضوی

تاریخ انتشار: ۱۳ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۶۹۴۲۵۱

ماه رمضان در خراسان رضوی به ویژه مشهد و جوار بارگاه رضوی حال و هوای دیگری دارد.

به گزارش خبرگزاری برنا از مشهد، در این مطلب به گوشه ای از این رسم و رسوم معنوی اشاره می کنیم:

آیین شب‌خوانی

در زمان‌های گذشته که وسایل ارتباط جمعی امروزی وجود نداشت، مردم برای اطلاع‌رسانی از زمان دقیق اذان صبح، راهکارهایی برای خود به وجود آورده بودند که رسم شب‌خوانی یکی از آنها بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شب‌خوانی معمولا هر شب در ۳ مرحله تا پیش از زمان اذان صبح برگزار می‌شد. در مرحله اول و یک ساعت و نیم مانده به اذان صبح با دهل و شیپور آهنگی معروف در مقام  ابوعطا نواخته می‌شد و مردم وقتی آهنگ ابوعطا را می‌شنیدند، متوجه می‌شدند که شب‌خوانی اول است و یک ساعت و نیم تا اذان صبح مانده است. نیم ساعت بعد آهنگی در گوشه «حجاز»  نواخته می‌شد و مردم می‌فهمیدند که یک ساعت به اذان مانده و آخرین بخش شب‌خوانی هم از یک ربع به اذان با قرائت دعای سحر آغاز می‌شد و موذنان برای شب‌خوانی و گفتن اذان به بلندترین نقطه مسجد، تکیه و یا آب انبار می‌رفتند و علاوه بر قرائت دعا، این اشعار را می‌خواندند: «شب خیز که عاشقان به شب راز کنند؛ گرد در و بام دوست پرواز کنند؛ هر جا که دری بود به شب می‌بندند؛ الا در دوست را که شب باز کنند».

هنوز در برخی مناطق روستایی گناباد در شب‌های ماه رمضان ۳ نفر از مردانی که دارای صدای خوب و مسلط به مناجات‌خوانی هستند، از نیمه شب تا لحظاتی باقی مانده به اذان صبح ۳ مرتبه پشت بام‌ها می‌روند یا با راه افتادن در محله‌ها به شب‌خوانی می‌پردازند.

چلیک‌زنی و تشت‌زنی

در برخی نقاط استان برای بیدارباش سحری رسم «چلیک‌زنی» رایج بود. چلیک درواقع همان پیت‌ حلبی نفت بود که چلیک‌زن‌ با بندی آن را روی گردن خود می‌آویخت و با ۲ چوب روی چلیک‌ می‌کوبید تا روزه‌داران از خواب بیدار شوند و مراسم سحری را بجا آورند.

بین مردم تربت حیدریه هم برای بیدارباش سحری، رسم تشت‌زنی رایج و این کار به این شکل بود که در هر محله یک یا ۲ نفر تشت به دست به پشت بام بلندی می‌رفتند و با کوبیدن آن، فرارسیدن سحر را به دیگران اطلاع می‌دادند.

آش قل هو الله

مردم روزه‌دار استان به ویژه مشهد، طبق رسم دیرین در این ماه خواندن قرآن را جزو برنامه‌های عبادی خود قرار می‌دهند و معتقدند وقتی شروع به خواندن قرآن می‌کنند باید آن را تا آخر ماه رمضان به‌پایان برسانند.

هنوز این رسم رایج لست و مردها در بیشتر مساجد و تکایا دوره قرآن دارند که البته بیشتر شب‌ها و بعد از افطار برگزار می‌شود. بانوان هم اغلب در یک ساعت مشخصی و هر روز در منزل یکی از همسایه‌ها جمع می‌شوند و یک جزء قرآن تلاوت می‌کنند و در روز آخر ماه هرکدام یک سوره از جزء سی‌ام را می‌خوانند و آرزو دارند که سوره توحید به آن‌ها برسد. در نهایت آن کسی که قرائت سوره توحید به او می‌رسد، باید بعد از ماه مبارک رمضان باقی بانوان را به صرف آشی با عنوان «آش قل هو الله» دعوت کند.

افطاری دادن

مردم خراسان به افطاری دادن بسیار علاقه دارند؛ به خصوص این‌که به همین بهانه صله رحم هم انجام می‌دهند و اقوام و خویشان کنار هم جمع و از احوال هم با خبر می‌شوند. مردم در روزهای جمعه و همچنین روزهای نوزدهم و بیست و یکم ماه رمضان افطاری می‌دهند و به ویژه کسانی که نذر دارند یا کسانی که قصد دارند فرزندان خود را عقیقه کنند، گوسفندی را ذبح و گوشت آن را بین فقرا تقسیم می‌کنند یا آن را می‌پزند و افطاری می‌دهند.

افطاری‌دادن در مهمانسرای امام رضا(ع)

اغلب مردم خراسان رضوی برای برآورده شدن حاجات خود نذورات متعددی را درنظر می‌گیرند که یکی از مرسوم‌ترین آنها نذر گوسفند، حبوبات، غلات و غیره برای حرم امام رضا(ع) و مهمانسرای آن حضرت است. حتی برخی از افراد که قدرت مالی انجام این موارد را ندارند، نذر می‌کنند تا برای تهیه غذای حضرت در مهمان‌خانه مشغول انجام کاری از جمله پاک‌کردن برنج، سبزی، حبوبات و غیره شوند تا از این طریق نذرشان مقبول درگاه الهی قرار بگیرد. همه ساله در ماه رمضان و بعد از نماز مغرب و عشاء در سرتاسر صحن‌های حرم رضوی، سفره‌های افطاری برای روزه‌داران پهن می‌شود. خوردنی‌های این سفره‌های افطاری شامل حلوا، ماغوت، شله زرد، پنیر و سبزی، شیربرنج، خرما و زولبیا و بامیه و غذاهایی مانند آش، خورش قیمه و مرغ است.

افطاری روستای باب‌الحکم شهرستان بردسکن

جالب‌ترین نحوه برپایی مراسم افطار عمومی در روستای باب‌الحکم شهرستان بردسکن خراسان رضوی است. مسجد جامع قدیمی این روستا، سالیان سال است که در غروب هر روز ماه رمضان پذیرای جمعیت روستاییان روزه‌دار است. همه بر یک سفره افطار مشترک می‌نشینند و روزه خود را می‌گشایند. طبق این سنت دیرینه، تمام مومنان این روستا از پیر و جوان، زن و مرد و از هر قشر و طبقه‌ای ساعتی قبل از اذان مغرب در مسجد جامع روستا جمع شده و پس از روخوانی قرآن و خواندن نماز جماعت هم‌زمان و در کنار یک سفره افطار می‌کنند.

شب‌نشینی در حرم رضوی

اغلب مشهدی‌های قدیمی سعی می‌کنند پس از پایان مراسم افطار و البته شرکت در دوره‌های قرآن خانوادگی دقایقی را در حرم مطهر رضوی بسر برند. این کار بین بازاریان مشهد هنوز هم رایج است و اهالی قدیم بازار سعی می‌کنند تا ساعات پایانی شب تا نزدیک سحر را در حرم مطهر رضوی به شب زنده‌داری و عبادت بگذرانند.

قنبرخوانی

در روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان و سال‌روز شهادت امام اول شیعیان هم مراسم ویژه‌ای در برخی نقاط خراسان رضوی از جمله کاشمر و سبزوار برپا و طی آن مراسم تعزیه‌ای با عنوان «قنبرخوانی» برگزار می‌شود.

پخت نان جو

در شب‌های قدر در بسیاری از خانه‌ها نان جو وجود دارد و مردم هنگام افطار نان جو همراه با ماست می‌خورند و عده‌ای نیز میزان بیشتری نان جو تهیه و در بین نمازگزاران مساجد توزیع می‌کنند.

ملاقه‌زنی

ملاقه‌زنی هم  از آیین‌های خاص مردم تربت حیدریه و سبزوار در ماه رمضان است. مردم سبزوار شب ۲۷ ماه مبارک رمضان را که شب قصاص ابن ملجم مرادی است، جشن می‌گیرند. در این شب مردم دیار کهن بیهق، شیرینی پخش می‌کنند و جوانان به اجرای آیین ملاقه‌زنی می‌پردازند. برای اجرای این سنت پسرهای جوان بعد از افطار چادر به سرمی‌اندازند و هر چند نفر کیسه‌ای برمی‌دارند و به در منازل ‌می‌روند و با ملاقه به در می‌کوبند و سپس پشت درمی‌ایستند. پس از آن صاحب‌خانه با علم به این آیین کهن در را باز می‌کند و در حد توان مالی خود مقداری شیرینی، شکلات، نقل، خرما و... داخل ملاقه یا کیسه ملاقه‌زن‌ها می‌ریزد و هنگام ریختن شیرینی و شکلات‌ها به داخل کیسه یا ملاقه می‌گوید، «بگو بر ابن ملجم لعنت» و جوانان چادر بر سر نیز یک صدا این لحن را تکرار می‌کنند.

خواندن نماز تراویح

برگزاری نماز تراویح نخستین مراسم ویژه مردم اهل سنت خراسان رضوی در تایباد، تربت جام، خواف و سرخس  پس از تایید رویت ماه نو است. نماز تراویح بعد از نماز عشا به صورت ۱۰ نماز ۲ رکعتی اقامه می‌شود و در بعضی از مساجد در این نماز یک جز از قرآن مجید تلاوت می‌شود تا بدین طریق تا پایان ماه قرآن نیز یک دوره کامل شده باشد.

مراسم اعتکاف

مراسم اعتکاف از دیگر مراسم ماه مبارک رمضان است که مردم اهل سنت خراسان آن را در دهه آخر ماه مبارک رمضان در مساجد برگزار می‌کنند. این مراسم از افطار شب نوزدهم آغاز می‌شود و تا بامداد روز عید فطر ادامه دارند  و فرد معتکف این چند روز را در مسجد به طاعت و عبادت سپری می‌کند.

آیین شب آخر رمضان

در آخرین روز از ماه مبارک رمضان، اهالی نقاط مختلف خراسان، خود را برای فرا رسیدن عید رمضان آماده می‌کنند. برای این منظور غسل می‌کنند، لباس تمیز یا نو می‌پوشند و به استقبال عید فطر می‌روند. هنگام افطار آخرین شب از ماه رمضان اعضای هر خانواده بنابر قوت غالب، فطریه خود را دست به دست چرخانده و آن را برای افراد مستمند کنار می‌گذارد.

نماز عید فطر

نماز عید فطر درهمه نقاط خراسان رضوی با شکوهی هرچه تمام‌تر برگزار می‌شود. بعد از اقامه نماز، دید و بازدیدها آغاز می‌شود. خواندن نماز عید فطر در جوار بارگاه رضوی و زیارت مقبره امام رضا(ع) هم از آیین‌های مردم مشهد است.

انتهای پیام

بیشتر بخوانید تفسیر دعای روز اول ماه رمضان تفسیر دعای روز دوم ماه رمضان لینک کپی شد ارسال به دیگران وبگردی دعای روز دوم ماه رمضان دعای روز دوم ماه مبارک رمضان دعای روزهای ماه رمضان برنای خراسان رضوی دعای روز اول ماه رمضان دعای روز اول ماه مبارک رمضان آداب و رسوم ماه رمضان در خراسان رضوی عناوین مرتبط تفسیر دعای روز اول ماه رمضان تفسیر دعای روز دوم ماه رمضان تفسیر دعای روز اول ماه رمضان دعای ابوحمزه ثمالی همراه با تفسیر دعای روز دوم ماه مبارک رمضان+تفسیر نظر شما نام ایمیل نظر خود را بنویسید: ارسال پربیننده‌ترین اخبار استان ها ۱ دعای ابوحمزه ثمالی همراه با تفسیر ۲ آخرین و جدیدترین آمار کرونایی جنوب غرب خوزستان تا 13 فروردین 1401 ۳ تفسیر دعای روز اول ماه رمضان ۴ افزایش 51 درصدی ترددهای بین استانی در نوروز امسال ۵ دستگیری فردی با 2 قبضه اسلحه غیر مجاز در اصفهان ۶ خالی کردن حساب از طریق تماس واتساپی با لوگوی صدا و سیما ۷ نحوه فعالیت رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌های اصفهان در ماه رمضان اعلام شد ۸ غرق شدن ۲ خواهر در یکی روستا‌های بهمئی ۹ آبی شدن شهر مشهد به مناسبت روز اتیسم ۱۰ روز طبیعت در تهران - ۲ ۱۱ روز طبیعت در تهران - ۱ ۱۲ آیین و رسوم مردم آذربایجان در ماه رمضان قبل از کرونا ۱۳ آخرین و جدیدترین آمار کرونایی استان گیلان تا 13 فروردین 1401 ۱۴ روز طبیعت و مشارکت در نظافت شهر مهمترین اخبار ستاد استهلال مقام معظم رهبری: فردا یکشنبه اول ماه رمضان است حواشی اخیر وجهه خوبی برای بوکس نداشت/ فرصت علی اکبری کم است بوژیدار رادوشوویچ: پرسپولیس و هوادارانش را فراموش نمی‌کنم/ شاید به ایران بازگشتم خودروهای ما یورو ۲ هم نیستند/ عامل تخریب یا شدت جراحات خودروهای داخلی هستند کاش سینمای بهار را از آثار کمدی اشباع می‌کردیم/خطر نفروختن بیخ گوش اکران نوروزی آخرین اخبار استان ها دعای ابوحمزه ثمالی همراه با تفسیر آخرین و جدیدترین آمار کرونایی جنوب غرب خوزستان تا 13 فروردین 1401 تفسیر دعای روز اول ماه رمضان افزایش 51 درصدی ترددهای بین استانی در نوروز امسال دستگیری فردی با 2 قبضه اسلحه غیر مجاز در اصفهان خالی کردن حساب از طریق تماس واتساپی با لوگوی صدا و سیما نحوه فعالیت رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌های اصفهان در ماه رمضان اعلام شد غرق شدن ۲ خواهر در یکی روستا‌های بهمئی آبی شدن شهر مشهد به مناسبت روز اتیسم روز طبیعت در تهران - ۲ روز طبیعت در تهران - ۱ آیین و رسوم مردم آذربایجان در ماه رمضان قبل از کرونا آخرین و جدیدترین آمار کرونایی استان گیلان تا 13 فروردین 1401 روز طبیعت و مشارکت در نظافت شهر آیین و رسوم ماه رمضان در سمنان قبل از کرونا آیین و رسوم ماه رمضان در خراسان جنوبی قبل از کرونا اخبار برگزیده دعای ابوحمزه ثمالی همراه با تفسیر آخرین و جدیدترین آمار کرونایی جنوب غرب خوزستان تا 13 فروردین 1401 تفسیر دعای روز اول ماه رمضان تیم ملی اسپانیا با سورپرایز در جام جهانی؟ افزایش 51 درصدی ترددهای بین استانی در نوروز امسال دستگیری فردی با 2 قبضه اسلحه غیر مجاز در اصفهان خالی کردن حساب از طریق تماس واتساپی با لوگوی صدا و سیما نحوه فعالیت رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌های اصفهان در ماه رمضان اعلام شد غرق شدن ۲ خواهر در یکی روستا‌های بهمئی کاش سینمای بهار را از آثار کمدی اشباع می‌کردیم/خطر نفروختن بیخ گوش اکران نوروزی پرسپولیسی‌ها در قطر به هم رسیدند ستاره استقلالی بالاخره آمد! آبی شدن شهر مشهد به مناسبت روز اتیسم غیبت یحیی در نشست خبری هوادار! روز طبیعت در تهران - ۲ واکنش جالب سرمربی آمریکا به هم تقابل با ایران شبکه اجتماعی دعای ابوحمزه ثمالی همراه با تفسیر آخرین و جدیدترین آمار کرونایی جنوب غرب خوزستان تا 13 فروردین 1401 تفسیر دعای روز اول ماه رمضان تیم ملی اسپانیا با سورپرایز در جام جهانی؟ افزایش 51 درصدی ترددهای بین استانی در نوروز امسال دستگیری فردی با 2 قبضه اسلحه غیر مجاز در اصفهان خالی کردن حساب از طریق تماس واتساپی با لوگوی صدا و سیما نحوه فعالیت رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌های اصفهان در ماه رمضان اعلام شد غرق شدن ۲ خواهر در یکی روستا‌های بهمئی کاش سینمای بهار را از آثار کمدی اشباع می‌کردیم/خطر نفروختن بیخ گوش اکران نوروزی پرسپولیسی‌ها در قطر به هم رسیدند ستاره استقلالی بالاخره آمد! آبی شدن شهر مشهد به مناسبت روز اتیسم غیبت یحیی در نشست خبری هوادار! روز طبیعت در تهران - ۲ واکنش جالب سرمربی آمریکا به هم تقابل با ایران تمدید مهلت ثبت نام آزمون کارشناسی ارشد دوره های فراگیر دانشگاه پیام نور و دانشگاه آزاد اسلامی تیتر پرمعنای رویترز به دیدار مهم ایران در جام جهانی پرسپولیسی ها نگران ستاره! ساخت فیلم سینمایی «بیرو» از زبان کارگردانش آخرین اخبار  بازار اخبار پربازدید اخبار برگزیده قیمت زنده نرخ سکه و ارز لیگ ایران و جهان آرشیو اخبار صفحه نخست | ارتباط با ما | درباره ما | آرشیو |

تمام حقوق برای خبرگزاریبرنامحفوظ است. استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است

طراحی سایت خبری و خبرگزاری آسام

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: برنا ماه رمضان نفت قرآن گوشت خراسان رضوی خرما مسجد جامع زن و مرد مسجد مشهد حرم مطهر شیعیان عید فطر خانواده دعای روز دوم ماه رمضان دعای روز دوم ماه مبارک رمضان دعای روزهای ماه رمضان دعای روز اول ماه رمضان دعای روز اول ماه مبارک رمضان ماه رمضان در خراسان رسوم ماه رمضان روز طبیعت در تهران دعای روز دوم ماه ماه مبارک رمضان قبل از کرونا خراسان رضوی رمضان تفسیر آیین و رسوم رمضان دعای اذان صبح شب خوانی عید فطر یک ساعت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۹۴۲۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کشف ۲۰ هزار لیتر سوخت قاچاق در مرز‌های خراسان رضوی

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خراسان رضوی، فرمانده مرزبانی خراسان رضوی گفت: در راستای جلوگیری از قاچاق سوخت و برخورد با قاچاقچیان سرمایه‌های ملی کشور، مرزبانان این فرماندهی در پست‌های کنترل و مراقبت مرزی با کنترل دقیق خودرو‌های ترانزیتی، قاچاقچیان سوخت را شناسایی و در مجموع از آنها ۲۰ هزار و ۵۸۰ لیتر سوخت قاچاق کشف و ۱۳ قاچاقچی سوخت را دستگیر کردند.

سردار مجید شجاع افزود: ارزش این سوخت‌های قاچاق پنج میلیارد و ۳۳۴ میلیون ریال است و قاچاقچیان به مراجع قضایی معرفی شدند.

 

دیگر خبرها

  • مردم خراسان رضوی سال گذشته ۱۳۶ میلیون کیلووات برق بیشتری مصرف کردند
  • کشف ۲۰ هزار لیتر سوخت قاچاق در مرز‌های خراسان رضوی
  • «نون خ» پایبند به آداب ایرانی
  • فیلم|کهن‌کسوت مشهدی از آداب زورخانه می‌گوید
  • پاکسازی بیش از ۹۱۲ هکتار از اراضی خراسان رضوی
  • مناظرات دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم در مشهد کلید خورد
  • خراسان رضوی در تولید نان کامل در کشور پیشرو است
  • ماجرای طعم شیرین آخرین دعای کمیل شهید زین الدین
  • نهاد‌های اقتصادی نباید سرمایه گذار را دغدغه‌مند کنند
  • مردم و تشکل‌های اجتماعی از «طرح نور» حمایت و پشتیبانی کرده‌اند